Depresja u dzieci i młodzieży

Depresja jest zjawiskiem coraz częściej występującym w grupie dzieci i młodzieży. Badania potwierdziły, że z roku na rok jest coraz więcej zachorowań u dzieci na depresję. Może mieć to związek z poczuciem osamotnienia u młodzieży, które jest często przyczyną obniżenia nastroju czy depresji, określane jest dzisiaj jako swoistego rodzaju „znak czasu”. Warto zwrócić uwagę na treści w Internecie, a także na to, że u młodych osób jest fascynacja zjawiskiem śmierci. To właśnie rodzina jest w stanie ochronić dziecko przed tym niebezpiecznym zjawiskiem, poprzez bezpieczeństwo.

Początkowo uczeni uważali, że depresja nie może występować u dzieci i młodzieży, gdyż w tym okresie nie osiągnęli pełnej dojrzałości emocjonalnej. Następnie było mówione, że depresja w okresie młodzieńczym jest naturalnym etapem rozwoju człowieka. Jednak zaczęto się temu bliżej przyglądać i badacze zaczęli badać depresję u dzieci i młodzieży. Depresja młodzieńcza (Bomba, 2007) charakteryzuje się zaburzeniami w obszarze emocji, nastroju i zachowań, także zaburzeniami w sferze poznawczej. Już podczas pierwszych badań dotyczących depresji u dzieci i młodzieży zauważono, że charakterystyczne dla niej jest również nasilenie tendencji ukierunkowywania agresji ku sobie (por. np. Kępiński, 2014).

Objawy depresji u dzieci i młodzieży mogą mieć różne stopnie intensywności oraz przebiegać w różnych połączeniach. Objawy mogą być niewidoczne w sytuacji, gdy są tłumione, np. rezygnacja z wykonywania obowiązków domowych lub chodzenia do szkoły, potem mogą pojawić się zachowania ryzykowne, np. zażywanie substancji psychoaktywnych, bądź sięganie po alkohol. Młode osoby po zachorowaniu na depresję często zaniedbują codzienne obowiązki, głównie naukę. Depresja odbiera siły potrzebne do podejmowania wyzwań, czy radzenia sobie z problemami. Ważne jest to, żeby powrót do zdrowia wiązał się z powrotem do funkcjonowania w rzeczywiści.  

Jeśli występuje depresja u dziecka w rodzinie, to zmienia się jej funkcjonowanie. Rodzina będzie musiała przygotować się na zmiany, które są związane z chorobą. Kiedy jeszcze nie została postawiona diagnoza- rodzina może mieć problem z rozpoznaniem pierwszych objawów depresji. Mogą powstać problemy z komunikacją między członkami rodziny, ponieważ zachowanie osoby chorej może być niezrozumiałe dla innych. Jednak po tym jak diagnoza została postawiona i opiekunowie/ rodzice zdają sobie sprawę z tego, że ich dziecko choruje na depresję to muszą dostosować życie codzienne do dziecka. Należy obserwować stan psychiczny dziecka i otoczyć je szczególną opieką.

Dla młodej osoby, która choruje na depresję ważne jest to, żeby została udzielona jej odpowiednia pomoc- terapia, a nawet leczenie farmakologiczne. Istotne jest także to, aby miała wsparcie ze strony najbliższego otoczenia, kim jest rodzina. To w niej ma się silne więzi, to oni znają nas najlepiej w związku z tym otrzymanie od nich wsparcia jest bardzo ważne.


Kolendo, N., & Wronka, H. (2021). Depresja wśród dzieci i młodzieży–przebieg, leczenie oraz wpływ na system rodzinny. Kwartalnik Naukowy Fides Et Ratio, 45(1), 158-166.