Dorastanie i związane z tym zmiany
Młody człowiek w okresie dorastania doświadcza wiele zmian w swoim organizmie,
w sposobie funkcjonowania. Zaczyna dostrzegać to jak się zmienia, pod względem fizycznym,
jak i fizjologicznym. Zachodzą również zmiany rozwojowe, które są charakterystyczne
w okresie dorastania. Jak wiemy dorastanie jest takim etapem rozwoju, w którym zachodzą
dynamiczne zmiany w wielu obszarach funkcjonowania młodego człowieka. Zaczyna on
kształtować sylwetkę na wzór osoby dorosłej oraz kształtują mu się narządy rozrodcze, które
umożliwią w późniejszych latach życia rozmnażanie i posiadanie własnych dzieci. Następują
także zmiany emocjonalne, nastolatek zaczyna odczuwać różne emocje, począwszy od radości
i szczęścia, aż po niepokój i strach.
Pierwszym ważnym aspektem zmian rozwojowych jest rozwój fizyczny. U młodej osoby następuje wzrost ciała oraz przyrost wagi. Jest on na tyle widoczny, że może powodować dyskomfort w chodzeniu do szkoły wśród tych osób. U dziewczynek zaczynają rosnąć piersi, co może obić się na ich edukacji. Zaczynają unikać chodzenia do szkoły, ponieważ boją się wyśmiania ze strony rówieśników. U chłopców również jest to widoczne w postaci większego owłosienia, co również może odbić się na edukacji, w taki sam sposób jak u dziewczynek. W tym rozwoju co sprzyja edukacji wśród młodzieży jest to, że dojrzewa mózg, a szczególnie płat przedczołowy, który jest odpowiedzialny za kontrole emocji, planowanie, monitorowanie oraz ocenianie, co sprzyja nauce w szkole średniej. W rozwoju motorycznym kształtuje się sylwetka ciała u nastolatków, co sprzyja ich koordynacji ruchowej. Jest to szczególnie widoczne na zajęciach wychowania fizycznego, gdzie podczas różnych gier zespołowych wykorzystują swoją koordynację. Bardzo ważny jest rozwoju poznawczy, w którym doskonalona jest pamięć. Młodzież zaczyna być świadoma tego, że mogą zapamiętywać dane informacje, co sprzyja nauce na np. sprawdzian. Zaczynają być świadomi tego, że zdobywając konkretną wiedzę z jakiegoś przedmiotu, mogą ją wykorzystać w różny sposób. Posługują się pojęciami, poznają lepiej świat dzięki zdobytej wiedzy. Traktują siebie świadomie, jako osoby, które mogą zdobywać wiedzę, rozwijać się i móc poznawać otaczający ich świat. Rozwój poznawczy bardzo sprzyja edukacji w szkole średniej. Młodzież dzięki sprawności językowej zdobywa zdolność do pełnego posługiwania się językiem, opanowuje reguły gramatyczne. Jest to z jednej strony bardzo dobre, ponieważ potrafi się swobodnie wypowiadać, np. kiedy zostaje wywołany do odpowiedzi lub pisać wypracowanie. Jednak z drugiej strony, młody człowiek opanowuje także język wulgarny, który może zastąpić mu tradycyjny. Również coraz częściej młodzież korzysta ze skrótów, które są zrozumiałe tylko wśród osób młodych i może mieć to negatywny wpływ na komunikację z osobami starszymi, a także np. podczas pisania dłuższej wypowiedzi w szkole, zastępuję automatycznie słowa skrótami myślowymi. Nastolatek porozumiewa się z kolegami za sprawą mediów społecznościowych, SMS-ów, a zanika rozmowa twarzą w twarz. Dzięki rozwoju emocjonalnemu młodzież zaczyna kontrolować swoje emocje, zarówno te pozytywne, jak i negatywne. Zaczyna być empatycznym w stosunku do drugiej osoby. Sprzyja to edukacji, ponieważ za sprawą wyrażanych emocji oraz chęci niesienia pomocy drugiej osobie, można nauczyć się np. pracy grupowej, pracy zespołowej. Bardzo ważna jest umiejętność pracy zespołowej, ponieważ może ona przydać się w późniejszych latach życia, np. w pracy, gdzie trzeba będzie w kilka osób wymyślić strategię marketingową dla rozwijającej się firmy. W rozwoju społecznym zaczyna się osłabiać więź z rodzicami, która w pewnym etapie staje się stabilna. Niestety początkowe osłabienie tej relacji może mieć negatywny skutek na edukacji, ponieważ ciągłe kłótnie z rodzicami i brak zrozumienia może przełożyć się na to, że nie będzie się można skupić na nauce. Brak możliwości nauki, będzie się odbijało negatywnie na ocenach w szkole i brakiem wiedzy z konkretnego etapu. W tym rozwoju kształtują się także przyjaźnie, które są pozytywne, gdyż szukamy osób podobnych do nas, które będą nas motywowały do nauki. Zaczyna się także zainteresowanie drugą osobą w kontekście erotyczno- uczuciowym. Chcemy znaleźć bliską osobę, która będzie nas rozumiała, a także nas motywowała w osiągnięciu jakiegoś celu. Takie pozytywne relacje wpłyną pozytywnie na edukację, gdyż mając motywację i chęć, będzie chciało się uczyć, aby osiągnąć wymarzone cele. Rozwój osobowości może wpłynąć na edukację w sposób zarówno pozytywny, jak i negatywny. Pozytywnym aspektem będzie to, że zaczynamy kształtować siebie w formie Ja, dążyć do konkretnych celów, które sobie ustawimy. Dzięki odkrytej samoświadomości można wybrać ścieżkę edukacji, którą będzie się chciało podążać za kilkanaście lat. Negatywnym aspektem tego rozwoju jest spadek samooceny, który może mieć znaczący wpływ na edukację. Stać się tak może, że zabranie motywacji do nauki, będzie się myślało o sobie w najgorszych kategoriach. Zabranie chęci do edukacji przez spadek samooceny.
Trempała J. (2011), Psychologia rozwoju człowieka. Warszawa: PWN, Roz. 10
Pierwszym ważnym aspektem zmian rozwojowych jest rozwój fizyczny. U młodej osoby następuje wzrost ciała oraz przyrost wagi. Jest on na tyle widoczny, że może powodować dyskomfort w chodzeniu do szkoły wśród tych osób. U dziewczynek zaczynają rosnąć piersi, co może obić się na ich edukacji. Zaczynają unikać chodzenia do szkoły, ponieważ boją się wyśmiania ze strony rówieśników. U chłopców również jest to widoczne w postaci większego owłosienia, co również może odbić się na edukacji, w taki sam sposób jak u dziewczynek. W tym rozwoju co sprzyja edukacji wśród młodzieży jest to, że dojrzewa mózg, a szczególnie płat przedczołowy, który jest odpowiedzialny za kontrole emocji, planowanie, monitorowanie oraz ocenianie, co sprzyja nauce w szkole średniej. W rozwoju motorycznym kształtuje się sylwetka ciała u nastolatków, co sprzyja ich koordynacji ruchowej. Jest to szczególnie widoczne na zajęciach wychowania fizycznego, gdzie podczas różnych gier zespołowych wykorzystują swoją koordynację. Bardzo ważny jest rozwoju poznawczy, w którym doskonalona jest pamięć. Młodzież zaczyna być świadoma tego, że mogą zapamiętywać dane informacje, co sprzyja nauce na np. sprawdzian. Zaczynają być świadomi tego, że zdobywając konkretną wiedzę z jakiegoś przedmiotu, mogą ją wykorzystać w różny sposób. Posługują się pojęciami, poznają lepiej świat dzięki zdobytej wiedzy. Traktują siebie świadomie, jako osoby, które mogą zdobywać wiedzę, rozwijać się i móc poznawać otaczający ich świat. Rozwój poznawczy bardzo sprzyja edukacji w szkole średniej. Młodzież dzięki sprawności językowej zdobywa zdolność do pełnego posługiwania się językiem, opanowuje reguły gramatyczne. Jest to z jednej strony bardzo dobre, ponieważ potrafi się swobodnie wypowiadać, np. kiedy zostaje wywołany do odpowiedzi lub pisać wypracowanie. Jednak z drugiej strony, młody człowiek opanowuje także język wulgarny, który może zastąpić mu tradycyjny. Również coraz częściej młodzież korzysta ze skrótów, które są zrozumiałe tylko wśród osób młodych i może mieć to negatywny wpływ na komunikację z osobami starszymi, a także np. podczas pisania dłuższej wypowiedzi w szkole, zastępuję automatycznie słowa skrótami myślowymi. Nastolatek porozumiewa się z kolegami za sprawą mediów społecznościowych, SMS-ów, a zanika rozmowa twarzą w twarz. Dzięki rozwoju emocjonalnemu młodzież zaczyna kontrolować swoje emocje, zarówno te pozytywne, jak i negatywne. Zaczyna być empatycznym w stosunku do drugiej osoby. Sprzyja to edukacji, ponieważ za sprawą wyrażanych emocji oraz chęci niesienia pomocy drugiej osobie, można nauczyć się np. pracy grupowej, pracy zespołowej. Bardzo ważna jest umiejętność pracy zespołowej, ponieważ może ona przydać się w późniejszych latach życia, np. w pracy, gdzie trzeba będzie w kilka osób wymyślić strategię marketingową dla rozwijającej się firmy. W rozwoju społecznym zaczyna się osłabiać więź z rodzicami, która w pewnym etapie staje się stabilna. Niestety początkowe osłabienie tej relacji może mieć negatywny skutek na edukacji, ponieważ ciągłe kłótnie z rodzicami i brak zrozumienia może przełożyć się na to, że nie będzie się można skupić na nauce. Brak możliwości nauki, będzie się odbijało negatywnie na ocenach w szkole i brakiem wiedzy z konkretnego etapu. W tym rozwoju kształtują się także przyjaźnie, które są pozytywne, gdyż szukamy osób podobnych do nas, które będą nas motywowały do nauki. Zaczyna się także zainteresowanie drugą osobą w kontekście erotyczno- uczuciowym. Chcemy znaleźć bliską osobę, która będzie nas rozumiała, a także nas motywowała w osiągnięciu jakiegoś celu. Takie pozytywne relacje wpłyną pozytywnie na edukację, gdyż mając motywację i chęć, będzie chciało się uczyć, aby osiągnąć wymarzone cele. Rozwój osobowości może wpłynąć na edukację w sposób zarówno pozytywny, jak i negatywny. Pozytywnym aspektem będzie to, że zaczynamy kształtować siebie w formie Ja, dążyć do konkretnych celów, które sobie ustawimy. Dzięki odkrytej samoświadomości można wybrać ścieżkę edukacji, którą będzie się chciało podążać za kilkanaście lat. Negatywnym aspektem tego rozwoju jest spadek samooceny, który może mieć znaczący wpływ na edukację. Stać się tak może, że zabranie motywacji do nauki, będzie się myślało o sobie w najgorszych kategoriach. Zabranie chęci do edukacji przez spadek samooceny.
Trempała J. (2011), Psychologia rozwoju człowieka. Warszawa: PWN, Roz. 10